De nieuwste trend op het gebied van gebouwontwerp is het buitenleven

Biofilie brengt niet alleen de buitenwereld naar binnen op de werkplek, maar probeert ook te verbeelden hoe die wereld zou zijn als de werkplek er helemaal niet was geweest

In 2017 verhuisde Interface Carpet van de prairies van Georgia naar een cementen gebouw van vier verdiepingen in het centrum van Atlanta. De grootste producent van tapijttegels in de wereld had een nieuw hoofdkwartier ontworpen met de bedoeling jonge ontwerpers te stimuleren, internationale kopers te imponeren en een missie uit te dragen zonder het milieu te belasten. Corporate VP Chip DeGrace wist precies wat hij moest doen om zijn doelen te realiseren: een belletje naar zijn oude vriend Bill Browning.

Browning, bedenker van ontwerpstrategieën en adviseur over duurzaamheid, heeft al sinds 1973 ideeën over de verbetering van gebouwen. In dat jaar publiceerde hij een belangrijk document dat een basis werd voor de industrie van ‘groene gebouwen’. DeGrace kende hem in die tijd vanwege zijn werk voor het Rocky Mountain Institute, een onderzoeks- en ingenieursbureau dat een pionier was op het gebied van waterstofauto’s en andere innovaties.

In de daaropvolgende decennia was Browning adviseur voor de architecten en eigenaren van gebouwen zoals de Bank of America Tower in New York, de East Coast Headquarters van Google en andere opvallende bouwwerken in de hele wereld. Zijn adviesbureau, Terrapin Bright Green, lid van WeWork 25 Broadway in Lower Manhattan, helpt vastgoedeigenaren om een globaal idee te implementeren dat Browning, DeGrace en honderden andere vastgoedspecialisten ‘biofilie’ noemen.

Bij wijze van uitleg stelt Browning deze fundamentele vraag: “Kunnen we een gebouw bouwen en exploiteren dat het ecosysteem levert dat hier zou zijn geweest als het gebouw er niet was geweest?”  

Ontwerpen gebaseerd op biofilie laten zich sterk inspireren door de natuur. Lichten bootsen de baan van de zon na: ze worden in de loop van de dag helderder en dan weer zwakker. Centrale kunstwerken en gangen zien eruit als bossen en valleien, althans ze maken gebruik van de materialen en kleuren van die ecosystemen.  Geluiden zijn rustgevend en richtinggevend zoals in een park of tijdens een wandeling in de natuur.

Als klanten een strategie zoeken om het aantal ziektedagen te verminderen, de efficiëntie in een beperkte ruimte te verbeteren of sfeer te creëren in een nieuw hoofdkantoor, dan noemen ze de naam van Terrapin. “Browning komt niet om ons te vertellen hoe we het moeten doen”, zegt DeGrace. “Hij vertelt ons hoe de natuur het zou doen.”

Interface heeft de nieuwe ruimte betrokken in augustus 2018. De buitenkant van het gebouw is rondom voorzien van digitale print, waardoor het uitzicht over West Peachtree Street lijkt op een bos uit de Piedmont-regio in Georgia. Omdat het gebouw vooral zonlicht krijgt aan de noord- en oostkant, wordt aan die kant van het gebouw minder kunstlicht gebruikt. De hoofdwerkplek is voorzien van groene halfronde zitbanken voor bijeenkomsten. Productmonsters en kleurstalen hebben een plek gevonden op de bovenverdieping bij een terras. Aan de achterzijde kunnen werknemers zich terugtrekken in yogaruimten zonder ramen of verlichting om nieuwe energie op te doen of lichamelijke oefeningen te doen.

Biofilie speelt in op het feit dat medewerkers verschillende settings gebruiken om verschillende doelen te bereiken.  Interface verlangt niet meer dat mensen al hun werk doen in een kubus met fel licht. Niemand probeert water te drinken uit een rots of een vis te vangen in een veld, dus je hoeft ook niet te denken dat je creatieve energie kunt opdoen in een monotone omgeving of ideeën krijgt in een wanordelijke ruimte.  

Voor een duurzaam leven moet je eerst beseffen dat de mens zich moet afstemmen op de natuur, aldus Browning. Zijn bedrijf adviseert klanten zoals Interface en Google bij al hun ontwerpprojecten. De meeste aanbevelingen komen voort uit drie belangrijke strategieën (die worden beschreven in het onlangs gepubliceerde handboek van Terrapin). Ten eerste: “breng de natuur naar de ruimte” door natuurlijk licht binnen te halen of grote ramen te plaatsen. Ten tweede: “gebruik natuurlijke analogieën”, zoals regionaal hout of bamboe voor muren en vloeren. En ten derde: “speel met de aard van de ruimte”, waarbij ontwerpers een verdieping zo inrichten dat mensen bijvoorbeeld iets als verre bakens zien en visueel aangename plekken vinden waar ze kunnen rusten.

Deze patronen worden per regio verschillend uitgewerkt. Bakkerij Clif Bar in Twin Falls, Idaho, heeft het exterieur bijvoorbeeld, uitgevoerd in gekarteld hout dat is beschilderd alsof er sneeuw op ligt. De lobby’s van hotels rond het centrum van Manhattan die Terrapin heeft helpen ontwerpen, weerspiegelen het hout en de stenen van Hudson Valley, terwijl gasten zich oriënteren op grote ramen.   

Terrapins team onderzoekt ook het verband tussen natuurlijke visuele elementen en gevoelens van rust, focus en oplettendheid in ziekenhuizen, scholen, hotels en kantoren. Daarnaast legt Browning momenteel de laatste hand aan een onderzoek waaruit blijkt dat hotelgasten meer tijd doorbrengen in lobby’s die zijn ontwerpen volgens de principes van de biofilie, dan in traditionele lobby’s. 

Ink48, in het uiterste westen van Midtown Manhattan, is een goed voorbeeld van een dergelijke ruimte. Het bevindt zich in dezelfde buurt als een Holiday Inn Express en een Comfort Inn, die allebei een lobby hebben met fel licht, diverse beeldschermen en verwarmde dienbladen met niet aangeroerd eten op een bijzettafel. 

In vergelijking daarmee voelt Ink48 bijna aan als een nationaal park. De lobby heeft gedempte verlichting. Stoelen van koeienhuiden met diepe rondingen die de rug steunen, zijn tegenover de brede boulevard geplaatst. Gasten drinken koffie achter een glazen scheidingswand, apart van de stroom mensen die in- en uitchecken.  De muur achter de incheckbalie is uitgevoerd in natuurlijk hout, met irisblauwe, gele en erwtengroene lamellen die doen denken aan de lijn van de horizon. Mensen blijven er graag rondhangen.

Trap omzoomd met planten bij WeWork Gas Tower in Los Angeles, CA.

Het idee dat natuurlijke kleurschakeringen bevorderlijk zijn voor effectief werk, is al bij veel bedrijven gemeengoed geworden, ook bij WeWork. Devin Vermulen, Senior Creative Director bij WeWork, zegt dat hij en zijn team enkele jaren geleden hebben geëxperimenteerd met planten in werkruimten. Leden hadden er erg veel plezier van, herinnert Vermulen zich, en er werden op steeds meer locaties steeds meer planten neergezet.  

Als volgende stap willen we circadiane verlichting gaan testen”, zegt Vermulen, een toonaangevende designer die al lang bij het bedrijf werkt. “Voor deze verlichtingssystemen worden ledlampen gebruikt die hun kleurtemperatuur aanpassen aan het licht buiten. En dit bevordert de cognitie.”

Een grondige herziening van de internationale luchthaven in Portland, Oregon, is het volgende grote project van Terrapin. Het team van ingenieurs, architecten en landschapsarchitecten is nu bezig met een analyse van wie zich op een bepaald moment waarschijnlijk in bepaalde delen van de luchthaven bevindt.  

Een zakenreiziger heeft waarschijnlijk al ingecheckt op de telefoon en heeft doorgaans geen stress tot aan de gate”, zegt Browning. “Een gezin met jonge kinderen is waarschijnlijk al gestrest als ze op weg zijn naar de speelruimte voor kinderen. Iemand die op reis gaat voor een begrafenis of een zieke persoon gaat bezoeken, heeft altijd wel wat stress. “Terrapin zal een combinatie van uitzichten, materialen, verlichting en paden aanbevelen om de stress voor elk type vlieger te beperken.

In de toekomst wil Browning verdergaan dan gebouwen te maken die de ecologie van de omgeving weerspiegelen. Hij wil dat de gebouwen zelf een meetbaar onderdeel van het ecosysteem worden. “We gaan gebouwen cijfers geven voor de koolstofbalans, voor het watergebruik, enzovoort”, zegt Browning.  “Dat is een belangrijk aandachtspunt voor ons.”

Voor huidige klanten zoals Interface is het vooral belangrijk dat hun creatieve professionals zich kunnen concentreren, dus het is vooral op dat gebied dat we ze willen helpen.

DeGrace zegt dat de medewerkers van Interface massaal naar de nieuwe, door Terrapin ontworpen zones zijn overgestapt, hoewel sommigen even moesten wenen aan de nieuwe vrijheid.

“Mensen voelen zich schuldig als ze iets anders doen dan aan een bureau zitten”, zegt hij. “Maar als je liever effectiever en gezonder wilt zijn dan alleen maar steeds meer koffie te drinken, dan moet je dit gewoon eens uitproberen.”

De doorbraak van biofilie begint nu

Je hebt geen masterdiploma nodig om natuurlijke samenhang in je werkomgeving aan te brengen. Probeer deze drie eenvoudige stappen:

Plaats een foto van de natuur op je bureau of op de achtergrond van je telefoon. Het kijken naar natuurlijke omgevingen maakt je kalmer en stimuleert je aandacht en focus, zelfs als die natuur niet echt is.

Zet een plant neer op je werk. Uit veel onderzoeken is het verband gebleken tussen de hoeveelheid planten en de kwaliteit van de lucht in een kantoor. Betere luchtkwaliteit is dan weer gerelateerd aan betere cognitieve functies en minder ziektedagen.

Volg het licht. Tijdens piekuren, meestal wanneer de zon hoog in de hemel staat, kun je het beste werken in het helderste deel van je kantoor. Eventueel moet je dan maar je laptop naar de keuken slepen of naar een gemeenschappelijke ruimte gaan. Het afstemmen van je taken op de natuurlijke cyclus van de dag kan ertoe leiden dat je actiever blijft (en ook dat je later beter slaapt).

GEARCHIVEERD IN
DESIGN SCIENCE OF SPACE
Geïnteresseerd in een werkplek? Neem contact met ons op.